เพลงระบำกฤดาภินิหาร

เพลงระบำกฤดาภินิหาร

ประวัติที่มา

ระบำกฤดาภินิหาร เป็นระบำที่กรมศิลปากรสร้างสรรรค์ขึ้นใหม่ ในราว พ.ศ.๒๔๘๖             ใช้วงดุริยางค์สากลบรรเลง โดยมีพระเจนดุริยางค์เป็นผู้เรียบเรียงเสียงประสาน ด้วยต้องการให้             มีรูปแบบการแสดงที่แตกต่างไปจากระบำมาตรฐานที่ได้เคยแสดงมาและต้องการให้ทันสมัยเหมาสมกับสถานการณ์ในยุคนั้น

"การปรับปรุงการแสดงตอนนี้ มุ่งหมายให้เป็นละครรำ แต่ให้กระทัดรัดเหมาะสมแก่กาลสมัย จึงต้องปรับปรุงขึ้นทั้งท่ารำ ทำนองร้อง และเพลงดนตรี ดังจะเห็นได้จากท่ารำที่เป็นแบบแผนของนาฏศิลป์ไทยแท้ ๆ ระคนกับการใช้บทอย่างแนบเนียนกระฉับกระเฉง เข้ากับทำนองดนตรี และขับร้องสนิทสนม ส่วนเพลงร้อง และทำนองดนตรีก็เป็นเพลงไทยโบราณแท้ หากแต่นำมาปะติดปะต่อเข้ากันเป็นชุด เพื่อให้เหมาะสมกลมกลืนกับคำร้องและท่ารำ บทร้อง และทำนองเพลง ท่ารำและเพลงดนตรีในระบำชุดนี้จึงนับเป็นรำบำไทยที่พยายามปรับปรุงตัวเองให้ทันสมัยชุดหนึ่ง"

  การแสดงชุดนี้อยู่ในตอนท้ายเรื่องเกียรติศักดิ์ไทย (กรมศิลปากรได้ประพันธ์เป็นบทละครสร้างจากเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ สมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ครองกรุงศรีอยุธยา) อันเป็นการร่ายรำของเหล่าเทวดานางฟ้า ที่ได้ทราบถึงความเจริญรุ่งเรืองบิ่งใหญ่ของชาติไทย จึงเกิดความปิติยินดีชื่นชมโสมนัส ต่างพากันมาอวยชัยให้พร ผู้แต่งบทร้องคือ นางสุดา บุษปฤกษ์ ผู้ประดิษฐ์ท่ารำคือ นางลมุล ยมะคุปต์ และนางศุภลักษณ์ ภัทรนาวิก (หม่อมครูด่วน) ผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ไทย กรมศิลปากร ด้วยความหมายอันเป็นมงคลของระบำชุดนี้ ต่อมาจึงนำออกแสดงในระบำชุดเอกเทศ มักใช้วงปี่พาทย์ไม้นวมในการบรรเลง แต่บางโอกาสก็คงใช้วงดุริยางค์สากลบรรเลงอยู่ การแสดงระบำชุดนี้ยังเป็นที่นิยมแสดงกันอย่างแพร่หลาย

บทร้อง เพลงกฤดาภิหิหาร

- ปี่พาทย์ทำเพลงรัวดึกดำบรรพ์ -

- ร้องเพลงครวญหา –

                                ปราโมทย์แสน                                                     องค์อัปสรอมรแมนแดนสวรรค์

ยินกฤดาภินิหารมหัศจรรย์                                                เกียรติไทยลั่นลือเลื่องเรืองรูจี

ต่างเต็มตื้นชื่นชมโสมนัส                                                 โอษฐ์เอื้อนอรรถอวยพรสุนทรศรี

แจ้วจำเรียงเสียงเพลงสดุดี                                                 ดนตรีเรื่อยประโคมประโลมลาน

แล้วลีลาศเริงรำระบำร่าย                                                   กรกรีดกรายโปรยมาลีสีประสาน

พรมน้ำทิพย์ปรุงปนสุคนธาร                                           จักรวาลฉ่ำชื่นรื่นรมย์ครัน

- ปี่พาทย์ทำเพลงจีนรัว –

เพลงระบำกฤดาภินิหาร

ผู้แต่ง : นายมานตรี  ตราโมท

หน้าทับ :

เพลงครวญหา

- - - -	- ซ - ด	- ร - ม	รดรม	- ฟ - ซ	- ลลล	- ดํ - ฟ	ซล – ซ
- - - -	- ลรด	- ล - ซ	- - - ฟ	- - - ม	- - รม	ซมรด	- ร – ด
- - - -	- - - ฟ	ฟฟฟฟ	มรดร	มฟซล	- ด - ร	มรดล	- ซ – ม
- - - -	- ซ - -	ฟมรซ	- ซ - -	ฟมรซ	- ร - ม	- ล - ซ	- ฟมร
- - - -	ดลซร	ซมรด	ทลซล	ทดรม	- ซ - ล	ดํลซม	- ร – ด
- - - -	- - - ร	- - - ม	- - - ซ	- - - ล	- - - ซ	- - - รํ	มํรํดํล

กลับต้น

เพลงจีนรัว

- ดํดํดํ	- รํดํล	ดํลซม	- ซ - ล	- ดํดํดํ	มํรํดํล	ดํลซม	ซร – ม
- ดํดํดํ	- รํดํล	ดํลซม	- ซ - ล	- ดํดํดํ	มํรํดํล	ดํลซม	ซร – ม
- ดรม	รมซร	มรดล	- ซ - ล	- - ซล	ซล - -	ซดรม	รม - -
- - รม	รม - -	รมซล	- ซ - ล	- - ซล	ซล - -

กลับต้น

- ลลล	- ซ - ล	รรรร	- ด - ร	- ม - ซ	- ม - ร	- ม - ร	- ด – ร
- ม – ร

- - - ด	- - - ล	- ซ - -	- ล - ซ	- ม - ซ	- ลดล	- ซ - ม	- ซ – ล
- ซ - -	- ฟมร	- ท - ร	- ม - ซ	- ดรม	- ซ - ล	- ซ - ฟ	- ม – ร
- - - ร	- รรร	- มซร	มรดล

กลับต้น

- ซ - ล	- ด - ร	- ด - ร	- ม - ร	- ม - ซ	- ฟมร	- ม - -	รด - ร
- ม – ร

เพลงจีนเร็ว

- รมร	- รมร	- รมร	- รมร	ซรมร	ดรมร	ซรมร	ดรมร
ซรมร	ดรมร	ซรมร	ดรมร	ดรมร	ดรมร	ดรมด	รมฟซ
- ซลซ	- ซลซ	- ซลซ	- ซลซ	ดํซลซ	ฟซลซ	ดํซลซ	ฟซลซ
ดํซลซ	ฟซลซ	ดํซลซ	ฟซลซ	ฟซลซ	ฟซลซ	ทซลท	มลซม
ซรซม	ซรซม	ซรซม	ซรซม	ซดมร	ซดมร	ซดมร	ซดมร

ลงจบ

- รมร

- รมร

- รมร

- รมร

- - มร

มรมร

มรมร

- ม - ร